براي دولت سيزدهم با آن شعارها، افتخار به این دستاوردها، زيبنده نيست! / پيام هفته - 547

ارزیابی دولت در پایان نیمه اول (۲)

سرویس اقتصادی، انصاف نیوز: مرتضی افقه استاد اقتصاد توسعه، با رد ادعای دستاوردهای بزرگ اقتصادی دولت که توسط روزنامه ایران و خبرگزاری ایرنا مطرح شده، افتخار به کاهش دو سه درصدی تورم را شرم‌آور خواند و تغییرات گسترده در دولت را شاهدی بر ناآشنایی رئیس‌دولت با حوزه اجرایی دانست.

افقه در پاسخ به پرسش خبرنگار انصاف نیوز در مورد صحت گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌های نزدیک به دولت در مورد دستاوردهای بزرگ اقتصادی تیم ابراهیم رئیسی گفت: به نظر من خبرگزاری و روزنامه دولت مجبور هستند برای حفظ هواداران باقی‌مانده‌شان به دستاوردهای کوچک دولت در حوزه اقتصاد افتخار کنند.

او به رقابت‌های انتخابات ریاست‌جمهوری در بهار ۱۴۰۰ اشاره کرد و افزود: آقای رئیسی قاطعانه شعار می‌داد که ظرف یکی دو سال چنین و چنان می‌کنم، یک میلیون مسکن می‌سازم، بی‌کاری را کاهش می‌دهم، تورم را کنترل و بعد تک‌رقمی می‌کنم و… الان بعد از دو سال، دو سه درصد تورم را کاهش داده‌اند و از ۴۰ و چند درصد آن را به ۴۰ درصد رسانده‌اند که باز هم نرخ تورم بسیار بالا و آزاردهنده‌ای است. این رقم تورم یعنی مردم هم‌چنان سفره‌های خالی‌تری دارند. در این شرایط کنترل تورم و نقدینگی در حد یکی دو درصد اصلا قابل افتخار نیست.

دانش‌آموخته اقتصاد توسعه در دانشگاه بیرمنگام، فراز مهمی از ادعاهای رئیس‌ دولت کنونی و تیم تبلیغاتی‌اش درباره بی‌اثر بودن تحریم‌ها را یادآوری کرد و افزود: آقایانی که معتقد بودند تحریم فقط ۲۰ درصد در مشکلات اقتصادی کشور سهم دارد، اکنون باید متوجه شده باشند که وزن تحریم‌ها در بروز مشکلات بیشتر از ۸۰ درصد است.

مرتضی افقه گفت: من معتقدم این کاهش اگر درست هم باشد، قابل افتخار نیست چون تراکم تورم جان مردم را به لب‌شان رسانده است. بنابراین بعد از چند سال که تورم چند درصد کاهش یافته، نباید ذوق‌زده شد. تاکید می‌کنم که با آن شعارها، اصرار به دستاورهای بزرگ و افتخار به آن شرم‌آور است.

او در ارزیابی تاثیر ستاد دولت بر پیش‌برد سیاست‌های اقتصادی گفت: مشکلات موجود کشور عمدتا نمود اقتصادی دارند؛ مانند تورم و بی‌کاری، توقف سرمایه‌گذاری و رشد و غیره اما ریشه‌های غیراقتصادی دارند. مشکلات ما در نظام ارزشی حاکم بر کشور ریشه دارد.

مرتضی افقه نظام ارزشی حاکم بر کشور را نگاه حکم‌رانان به مقولات مختلف معرفی کرد و ادامه داد: برای تصمیم‌گیران و تصمیم‌سازان ما معیشت و رفاه شهروندان در اولویت اول و دوم و حتی چندم قرار ندارد. اولویت‌ها عمدتا ایدئولوژیک و سیاسی هستند. از منظر ایدئولوژیک نیز از مجموع آموزه‌های دینی، فقط یک نگاه فقهی به مسائل به رسمیت شناخته می‌شود و بنابراین تمام ارکان کشور اولویت‌هایی غیر از معیشت و رفاه مردم دارند.

عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه اهواز به نظام انتخاب و انتصاب کارگزاران حکومتی اشاره کرد و گفت: در این نظام تنها به شایستگی‌های فقهی و سیاسی توجه می‌شود و شایستگی‌های توسعه‌ای اصلا ملاک انتخاب نیست. طبیعی است که ذیل آن نظام ارزشی و این سیستم مدیریت و اجرا، خیلی نباید انتظار داشت که در مسیر توسعه حرکت کرد یا مشکلات معیشتی مردم حل شود.

افقه گفت: دولت هم یکی از اجزای این ساختار ضدتولیدی و ضد توسعه‌ای است و خیلی نمی‌توان از آن انتظار عملکرد متفاوتی داشت. در واقع بهترین دولت هم در این ساختار نمی‌تواند کشور را به ریل توسعه بیاندازد و ارزیابی من این است که یک دولت قوی حداکثر تا ۳۰ درصد می‌تواند مشکلات کشور را حل و فصل کند.

او ادامه داد: در این شرایط سخت که مسائل کشور به نوعی پیچیده‌تر از زمان جنگ شده است، آقایان یکی از ضعیف‌ترین دولت‌های ایران را مستقر کرده‌اند و دولت هم بی‌تجربه‌ترین و کم‌دانش‌ترین چهره‌ها را به مدیریت‌های اقتصادی گمارده است.

مرتضی افقه حجم تغییرات در تیم اقتصادی دولت در دو سال ابتدایی عمرش را بی‌سابقه خواند و گفت: در شرایط عادی هم بی‌ثباتی مدیریتی به روند امور و در نهایت معیشت مردم لطمه می‌زند، چه برسد به شرایطی که اکنون بر کشور حاکم است.

این متخصص توسعه گفت: برای حل مسائل کشور اراده‌ای فراتر از دولت نیاز است اما این نافی مسئولیت‌ها و تاثیرگذاری کیفیت دولت بر زندگی مردم نیست و اگر توان علمی و اجرایی در نظام اجرایی کشور وجود داشته باشد، بخشی از فشارها از گرده مردم برداشته می‌شود.

خبرنگار انصاف نیوز از این اقتصاددان پرسید: آیا رئیس‌جمهور به عنوان یک هماهنگ‌کننده و مدیر ارشد، به دانش اقتصاد یا تجربه اداره بنگاه نیاز دارد تا بتواند مسائل کشور را حل کند؟ افقه پاسخ داد: در همه کشورها، مدیریت‌های ارشدی وجود دارد که حوزه کاری و نظارتی وسیعی دارند و طبیعتا انتظار نمی‌رود که همه مدیران در همه زمینه‌ها متخصص و صاحب‌نظر باشند اما یک رئیس‌جمهور باید حداقل ساختارهای بروکراسی و اجرایی را بشناسد. بنده با دو سال سابقه مدیریتی در استانداری خوزستان می‌دانم که از صدور دستور تا اجرای دستور فرسنگ‌ها فاصله است. اگر این تجربه را نداشتم، حتما شکل دیگری دستور می‌دادم و بعد هم انتظار می‌کشیدم آن دستور اجرا شود.

او ادامه داد: آقای رئیسی تجربه و آشنایی کافی با بروکراسی و نظام ضدتولیدی شکل‌گرفته در کشور ندارد. بنابراین ما انتظار نداریم او در همه حوزه‌ها متخصص باشد اما هوش و ذکاوت و تجربه می‌توانست به او کمک کند که در برابر گزارش‌های خلاف واقع مقاومت کند یا متوجه شود که چرا دستورات اداری در سیستم بروکراسی کشور جلو نمی‌رود و …

دکتر مرتضی افقه در پایان گفت: تیمی که آقای رئیس‌جمهور برای حوزه اقتصاد انتخاب کرده است و واگذاری بخش اقتصادی دولت به معاون اول، همگی نشان می‌دهد که چرا اصرار داشتیم آقای رئیسی نظام اجرایی را نمی‌شناسد و نمی‌تواند موفق عمل کند.

انتهای پیام

منبع: انصاف نيوز --- ۲۱ مرداد ۱۴۰۲

http://www.ensafnews.com/427280/%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C-%D8%A7%D9%81%D9%82%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D8%A2%D9%86-%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%D8%8C-%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D9%86

********************

رکوردشکنی تورم ماهیانه در دولت سیزدهم (۱)

گروه اقتصادی، انصاف نیوز: عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز، اجرای سیاست شکست‌خورده شوک‌درمانی، افزایش تنش‌های بین‌المللی و ضعف تیم اقتصادی دولت را عامل اوج‌گیری تورم دانست و گفت: طبیعی بود که تورم رشد کند، چون یک سیاست شکست‌خورده را به بدترین شکل ممکن اجرا کردند و به بیان دیگر، اوج گرفتن تورم نتیجه منطقی جراحی ناشیانه اقتصاد است.

سیدمرتضی افقه در گفت‌وگو با انصاف نیوز با اشاره به تجربه‌های متعدد اقتصاد ایران در زمینه ایجاد شوک در نرخ‌های کلیدی گفت: تعداد زیادی از اقتصادخوانده‌های طرفدار بازار با اصرار، دولت سیزدهم را به سمت نسخه شکست‌خورده جراحی سوق دادند و دولت هم به دلیل کسری بودجه شدیدی که تحقق وعده‌ها را غیرممکن می‌کرد و هم به دلیل ناآشنایی با اقتضائات اقتصاد ایران به این اقدام دست زد که نتیجه آن را مشاهده می‌کنیم.

این استاد دانشگاه با ذکر مثال‌هایی از موضع‌گیری چهره‌های اقتصادی دولت علیه نسخه‌های بازار آزاد و انتقادهای ایشان به سیاست‌های بانک جهانی، ادامه داد: تنگنای کسری بودجه و وعده‌های آقای رئیسی که می‌گفت نمی‌خواهیم سفره مردم را به تحریم متصل کنیم، سبب شد دولت به دنبال منابع جدید خلق درآمد برای خود باشد و با حمایت اقتصادخوانده‌های طرفدار بازار، قیمت کالاها و خدمات دولتی را افزایش داد، در حالی‌که تجربه اقتصاد ایران حداقل دوبار غلط بودن و شکست خوردن این سیاست را نشان داده است.

افقه دومین دلیل رکوردشکنی تورم را ضعف مفرط کارشناسی دانست و گفت: آقای رئیسی هیچ شناختی از عرصه اجرا و مشکلات و پیچیدگی‌های آن ندارد و بنا به سابقه قضایی، تصور می‌کنند با دستور و بخش‌نامه اقتصاد مدیریت می‌شود.

این استاد دانشگاه اضافه کرد: در تیم اقتصادی دولت، اغلب افراد اصلا مبانی اقتصاد را نمی‌شناسند، از جمله رئیس سازمان برنامه و بودجه، رئیس بانک مرکزی و معاون اول رئیس‌جمهور. آنان هم که اقتصاد خوانده‌اند، هیچ تجربه‌ای در اجرا ندارند و مانند وزیر مستعفی تکرا، تصور خیال‌گونه از اقتصاد دارند که حاصلش وعده‌های متوهمانه بود. میان ذهنیت آقای رضایی که معاونت اقتصادی را برعهده دارند، با واقعیتهای جاری هم اختلاف خیلی زیادی وجود دارد و… با این سطح از توان کارشناسی دولت، افزایش تورم دور از انتظار نبود.

عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز تداوم تحریم‌ها و خلأ درآمدهای نفتی، همچنین بالاگرفتن تنش میان ایران، اسرائیل و کشورهای منطقه را دلیل دیگر افزایش تورم خواند و ادامه داد: در شرایط بی‌ثباتی، همه سرمایه‌گذاران نگران و سرمایه‌گذاری متوقف می‌شود، هم مصرف‌کنندگان تقاضای مازاد احتیاطی خواهند داشت که هر دو به افزایش قیمت‌ها منجر می‌شود.

دکتر افقه در پاسخ به این پرسش که چرا با وجود این‌که دولت می‌داند شوک قیمتی به امواج تورمی می‌انجامد، به اجرای این سیاست‌ها تن می‌دهد، گفت: به نظر من مهم‌ترین دلیل، سماجت اقتصادخوانده‌های طرفدار بازار آزاد است که پس از هر شکست، فرافکنی کرده‌ و گفته‌اند سیاست‌ها آن‌گونه که مد نظر ما بود به اجرا درنیامد.

او به فضاسازی تبلیغاتی چند سال اخیر هواداران اقتصاد بازار علیه ارز ۴هزار و ۲۰۰ تومانی اشاره کرد و ادامه داد: اقتصادخوانده‌های طرفدار اقتصاد بازار با اسم رمز فساد، بیشترین فشار را برای حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی وارد کردند. نتیجه چه شد؟ نرخ دلار برای کالاهای اساسی مردم به ۲۳ هزار تومان رسید و نرخ دلار بازار آزاد ۳۳ هزار تومان شد. یعنی آن فاصله فسادزا حفظ شد اما واردات کالاهای اساسی چند برابر گران شد.

افقه گفت: طرفداران اقتصاد بازار با استدلال‌های بچه‌گانه، اقتصاد ایران را در چرخه تورم رشد نرخ ارز، رشد نرخ ارز تورم بیشتر گرفتار کرده‌اند و هر بار هم که این سیاست‌ها به نارضایتی گسترده مردم می‌انجامد، شروع به فرافکنی می‌کنند و می‌گویند منظور ما این اقدامات نبود. در سال ۷۴ که این سیاست‌ها نتیجه خود را نشان داد و تورمی بی‌سابقه را در پی داشت، از این الگو استفاده کردند که تا امروز هم ادامه داشته است. برای همین هم اصرار دارم که آنان را نه اقتصاددان، که اقتصادخوانده بدانم. این‌ها هیچ شناختی از ساختار و سازمان اقتصاد ایران ندارند و در خلأ، تئوری‌هایی را توصیه می‌کنند که در خود غرب، متناسب با شرایط هر کشور تغییر می‌کند.

این استاد دانشگاه، انتقادات اخیر اقتصاددانان بازارگرا به دولت سیزدهم را راهکاری برای مسئولیت‌گریزی خواند و افزود: به نظر من هر کسی که بدون توجه به موانع غیراقتصادی حاکم بر اقتصاد ایران برای آن نسخه بپیچد، در مشکلات و مصائب مردم شریک و مسئول است.

او گفت: مادامی که ساختارهای ضدتولید و ضدتوسعه اقتصاد ایران را احاطه کرده‌اند، هیچ اصلاح اقتصادی با موفقیت قرین نخواهد بود و به نتیجه نخواهد رسید. بنابراین اگر اراده‌ای برای اصلاحات وجود دارد، باید اول موانع غیراقتصادی تولید را برطرف کند و بعد سراغ عوامل اقتصادی بیاید و مطابق با شرایط و الزامات و اقتضائات ایران و اقتصاد ایران، برای اصلاح اقدام کند.

انتهای پیام

منبع: انصاف نيوز ---- ۵ تیر ۱۴۰۱

http://www.ensafnews.com/354247/%D8%A7%D9%81%D9%82%D9%87-%D8%A7%D9%88%D8%AC%E2%80%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%85-%D9%86%D8%AA%DB%8C%D8%AC%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%DB%8C-%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C

-----------------------

پوشه هاي مربوطه در آرشيو موضوعي وبلاگ شکوفه هاي نو :

Weekly Messages پیام های هفتگی

http://hasanzadeh-mansour.blogfa.com/category/5

-----------------------------

اقتصاد

http://hasanzadeh-mansour.blogfa.com/category/42

-----------------------------

دولت سيزدهم + شهرداريِ طهرانِ همزمانِ آن

http://hasanzadeh-mansour.blogfa.com/category/169

------------------------

http://hasanzadeh-mansour.blogfa.com/author/sara

----------------------------